บันทึกอนุทิน
วิชา การจัดประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
อาจารย์ผู้สอน อาจารย์ฤกตธ์ตฤณน์ ตุ๊หมาด
วันจันทร์ที่ 27 เมษายม 2558
ครั้งที่ 14 เวลาเรียน 8.00-10.10 ห้อง 223
ความรู้ที่ได้รับ
วันนี้อาจารย์ให้จัดนิทรรศการศิลปะสร้างสรรค์
ผลงานที่ได้ทำมาตั้งแต่คาบแรกยันคาบสุดท้าย
เพื่อนๆนำเสนอสิ่งประดิษฐ์สอนศิลป์
รูปแบบของการจัดนิทรรศการศิลปะ
นิทรรศการศิลปะที่นิยมจัดกันโดยทั่วไป แบ่งรูปแบบการจัดได้เป็น 3 แบบ คือ
- นิทรรศการถาวร เป็นนิทรรศการที่จัดแสดงไว้เพื่อให้ประโยชน์ต่อผู้เข้าชมได้ในเวลายาวนาน ติดตั้งจัดแสดงไว้อย่างมั่นคง ได้แก่ การจัดนิทรรศการของหอศิลป์ พิพิธภัณฑ์ต่างๆ ซึ่งได้รวบรวมผลงานทางศิลปะ แสดงเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ สังคมศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ ไว้เพื่อให้สาธารณชน ศึกษาได้ตลอดไป
- นิทรรศการชั่วคราว เป็นนิทรรศการที่จัดแสดงเรื่องราวเฉพาะกิจ ในโอกาสพิเศษบางโอกาส จะใช้เวลาสั้นๆ ไม่กี่วัน หรือ 2 – 3 สัปดาห์ การเผยแพร่ความรู้ ข่าวสาร หรือ ประชาสัมพันธ์เรื่องต่างๆ การจัดนิทรรศการวันสำคัญต่างๆ หน่วยงานทางราชการ บริษัท และสถานศึกษา นิยมจัดนิทรรศการประเภทนี้เพราะเป็นการประชาสัมพันธ์ ให้ข่าวสารความรู้ได้เป็นอย่างดี
- นิทรรศการเคลื่อนที่ เป็นนิทรรศการที่มีวัตถุประสงค์ในการจัดคล้ายกับนิทรรศการชั่วคราว หรือบางคราวก็นำนิทรรศการชั่วคราวไปแสดงเคลื่อนที่ยังสถานที่ต่างๆ เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อผู้สนใจโดยทั่วไป
จุดมุ่งหมายในการจัดนิทรรศการศิลปะ
- เพื่อเผยแพร่ผลงานศิลปะ
- เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ความประทับใจ ด้านศิลปะแก่ผู้ชม
- เพื่อเพิ่มพูนพัฒนา ความรู้ ทักษะทางศิลปะแก่ผู้สร้างสรรค์งานศิลปะ
- เพื่อเป็นเวทีแห่งการแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์
- เพื่อพัฒนา ประสบการณ์การเรียนรู้แก่ผู้จัดนิทรรศการ
สถานที่ในการจัดนิทรรศการศิลปะ
ควรเป็นสถานที่ซึ่งคนส่วนใหญ่รู้จัก
เดินทางสะดวกหรือเลือกสถานที่ให้เหมาะสมกับเรื่องราวที่จะจัดนิทรรศการนั้นๆสถานที่จัดนิทรรศการ
สามารถแยกได้เป็น 2 ลักษณะ คือ
- การจัดภายนอกหรือกลางแจ้ง ได้แก่
การจัดนิทรรศการที่จัดขึ้นบริเวณที่ว่าง เช่น ลานนอกอาคาร สนามหญ้าระเบียง
การจัดนิทรรศการภายนอกใช้จัดกับสิ่งของ เรื่องราวและตัวอย่างงานที่มีขนาดใหญ่
หรือเรื่องที่จัดขึ้นบางครั้งก็มีการจัดสาธิตประกอบ
ซึ่งไม่เหมาะที่จะจัดภายในอาคาร
- การจัดภายในหรือในร่ม ได้แก่ การจัดนิทรรศการที่จัดขึ้นในห้องต่างๆ
เช่น
ห้องเรียน ห้องโถงกว้างๆ หรือห้องนิทรรศการโดยเฉพาะ การจัดนิทรรศการภายในใช้กับสิ่งของที่ต้องจัดเป็นสัดส่วน
เหมาะสมกับการจัดเฉพาะในร่ม ตลอดจนการดูแลรักษาอาจเป็นระยะเวลายาวนาน
และสิ่งของที่นำมาจัดนั้นมีค่าควรอยู่ภายในร่มมากกว่าภายนอกหรือกลางแจ้ง
ขั้นตอนจัดแสดงนิทรรศการศิลปะ
การจัดแสดงนิทรรศการศิลปะ จำเป็นต้องมีการวางแผนงาน เตรียมการ
ดำเนินการ และวัดผลประเมินผลจนครบวงจร ซึ่งมีขั้นตอนการจัดนิทรรศการศิลปะโดยทั่วไป
ดังนี้
- การกำหนดวัตถุประสงค์และวางแผน ซึ่งนับเป็นการเริ่มต้นที่สำคัญที่สุด
นั่นคือการเขียนโครงการจัดนิทรรศการ ซึ่งประกอบด้วยหลักการและเหตุผล
(ประโยชน์และความจำเป็น) วัตถุประสงค์ เป้าหมาย (เชิงปริมาณและคุณภาพ)
ขั้นตอนการดำเนินงาน ผู้รับผิดชอบ ระยะเวลา สถานที่ งบประมาณ
การวัดผลประเมินผลและผลที่คาดว่าจะได้รับ (เมื่อสิ้นสุดโครงการ)
- การแต่งตั้งคณะกรรมการจัดนิทรรศการ โดยมีตำแหน่งประธาน รองประธาน
เลขานุการ และกรรมการฝ่ายต่างๆ เช่น ฝ่ายสถานที่ พิธีการ ต้อนรับ การเงิน
ประชาสัมพันธ์ โสตทัศนูปกรณ์ เป็นต้น
- การเตรียมผลงานศิลปะ หรือการสร้างสรรค์ผลงานเพื่อเตรียมจัดแสดง
รวมทั้งการติดการ์ด หรือใส่กรอบผลงาน
- การประชาสัมพันธ์ เป็นการเชิญชวนให้นักเรียน นักศึกษา
และประชาชนไปร่วมชมนิทรรศการทั้งในรูปแบบของการจัดทำแผ่นพับ โปสเตอร์ บัตรเชิญ
ป้ายประชาสัมพันธ์และเผยแพร่สื่อมวลชน
- การเตรียมสถานที่และวัสดุอุปกรณ์ เป็นการจัดเตรียมสถานที่ แสง เสียง
บอร์ดแสดงผลงาน ไม้ประดับ โต๊ะ เก้าอี้ ริบบิ้นเปิดงาน สมุดเซ็นเยี่ยม
และวัสดุอุปกรณ์ อื่นๆ
- การจัดงานและพิธีการ เป็นการจัดกำหนดการพิธีการ
และดำเนินการเปิดงานแสดงนิทรรศการ เช่น จัดทำ กำหนดการ คำกล่าวรายงาน
คำกล่าวเปิดการนำชม การแสดงและการสาธิตผลงาน เป็นต้น
- การวัดผลประเมินผลเป็นขั้นสุดท้ายที่ต้องการทราบผลการจัดนิทรรศการว่าบรรลุผลตามวัตถุประสงค์และเป้าหมายของโครงการหรือไม่ซึ่งสามารถวิเคราะห์จากแบบสอบถามความคิดเห็นของผู้ชม
จากสมุดเยี่ยมชม และจากที่ประชุมของคณะกรรมการ
หลักการจัดนิทรรศการศิลปะ
การจัดนิทรรศการศิลปะมีหลักในการจัด ดังนี้
1. การติดภาพหรือตัวอย่างผลงาน
- ภาพหรือตัวอย่างผลงานที่สำคัญ ควรจัดแยกจากภาพอื่นๆ
โดยเน้นให้เด่นชัดและควรมีขนาดใหญ่โตกว่าภาพอื่นๆ เพื่อดึงดูดความสนใจ
- ใช้สีตกแต่งให้น่าสนใจ โดยเฉพาะภาพที่ไม่มีสี
ควรใช้สีมาช่วยเน้นให้สดใส เด่นชัดมากขึ้นด้วยการเน้นพื้นหรือกรอบภาพ
- ภาพหรือตัวอย่างผลงาน ไม่ควรมีมากเกินไป
ควรคัดเลือกเฉพาะภาพที่จำเป็นและมีความสำคัญมาจัดแสดง
2. การเขียนตัวอักษร
การจัดนิทรรศการบางครั้งต้องใช้ตัวหนังสือเพื่ออธิบายให้ผู้ชมได้เข้าใจ โดยมีหลักในการเขียนดังนี้
- ควรเขียนให้อ่านได้สะดวกในระยะห่าง 12 – 15 ฟุต
- ความยาวของข้อความอ่านได้ตามสบายในเวลา ประมาณ 15 – 30 วินาที
- ความสูงของตังอักษรประมาณ 1 – 3 นิ้ว ส่วนหัวเรื่องควรใหญ่กว่าตัวอื่นๆ
- ควรใช้ภาษาแบบง่ายๆ อ่านแล้วเข้าใจได้ทันที
- แบบของตัวอักษรควรเป็นแบบราชการ หรือ แบบที่อ่านง่าย และควรใช้เป็นแบบเดียวกันจะดูดีกว่าหลายๆ แบบ
- สีของตัวอักษรกับพื้นหลังให้ติดกัน เพื่อสะดวกในการอ่าน
3. การจัดวางสิ่งของเพื่อจัดแสดง
- ผลงานบางชนิดนำมาตั้งหรือวางเพื่อแสดง ได้แก่ งานประติมากรรมหรือสิ่งประดิษฐ์อื่นๆ อาจเป็นการตั้งกลางแจ้งหรือในร่มตามความเหมาะสมถ้าเป็นงานขนาดใหญ่ต้องตั้งในบริเวณพื้นที่กว้างมากๆ งานขนาดเล็กอาจตั้งวางบนโต๊ะก็พอ
- ผลงานบางอย่างต้องใช้แขวนหรือห้อยเพื่อให้เกิดความน่าสนใจสร้างบรรยากาศของงานให้เป็นไปในอีกลักษณะหนึ่งควรแขวนให้อยู่ในระดับสายตาหรือสูงกว่าเล็กน้อย
บรรยากาศการจัดนิทรรศการศิลปะสร้างสรรค์
ประเมินหลังการเรียนการสอน
ตนเอง : มาตรงเวลาช่วยเพื่อนจัดชิ้นงาน ช่วยเพื่อนจับผ้า ช่วยเพื่อนถ่ายรูปต่างๆ ออกความคิดเห็นในการวางชิ้นงาน มีชิ้นงานมาครบทุกงาน
เพื่อน : มาตรงเวลา ร่วมด้วยช่วยกันจัดนิทรรศการให้สมบูรณ์ มีการออกความคิดเห็นเรื่องต่างๆ ยอมรับความคิดเห็นซึ่งกันและกัน มีการช่วยเหลือกันพึ่งพาอาศัยกัน
อาจารย์ : มาตรงเวลา ให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดนิทรรศการศิลปะอย่าละเอียด เพื่อให้ได้นำไปใช้ในอนาคต ใส่ใจรายละเอียดต่างๆ มีคำแนะนำดีมาบอก